關(guān)鍵詞:
收錄約1萬典故,50萬詞匯、2萬作家信息
常用典故按出處分類按人物分類
共1768,分118頁顯示  上一頁  3  4  5  6  7  9  10  11  12 下一頁
詞典(續(xù)上)
登臺(tái)
金臺(tái)
云臺(tái)
三臺(tái)
臺(tái)閣
靈臺(tái)
燕臺(tái)
臺(tái)下
中臺(tái)
蘭臺(tái)
亭臺(tái)
上臺(tái)
陽臺(tái)
玉臺(tái)
臺(tái)榭
《國(guó)語辭典》:登臺(tái)(登臺(tái))  拼音:dēng tái
1.上臺(tái)。如:「登臺(tái)領(lǐng)獎(jiǎng)」。
2.上舞臺(tái)表演。如:「演藝人員常隨片登臺(tái)作秀?!?br />3.登上政治舞臺(tái),從事政務(wù)。
《國(guó)語辭典》:金臺(tái)(金臺(tái))  拼音:jīn tái
黃金臺(tái)的簡(jiǎn)稱。參見「黃金臺(tái)」條。宋。楊萬里 讀罪己詔詩:「金臺(tái)尚未筑,乃至羨強(qiáng)燕?」明。葉憲祖《易水寒》第二折:「今日金臺(tái)之上,設(shè)宴款待?!?/div>
《國(guó)語辭典》:黃金臺(tái)(黃金臺(tái))  拼音:huáng jīn tái
1.地名。位今河北省易水縣境內(nèi)。戰(zhàn)國(guó)時(shí)燕昭王欲復(fù)齊人滅國(guó)的仇恨,要招納賢士,于是以郭隗為師,為之筑臺(tái),布金于上,以招致四方豪杰,稱為「黃金臺(tái)」。后亦用以指招攬賢良的地方。南朝宋。鮑照放歌行〉:「豈伊白璧賜,將起黃金臺(tái)?!购?jiǎn)稱為「金臺(tái)」。
2.戲曲劇目。周代故事戲。敘述齊湣王寵?quán)u妃及太監(jiān)伊立,而欲殺世子田法章,法章出亡,后為御史田單所救。此戲有時(shí)亦與《火牛陣》合演。
《漢語大詞典》:云臺(tái)(雲(yún)臺(tái))
(1).高聳入云的臺(tái)閣。《淮南子·俶真訓(xùn)》:“云臺(tái)之高,墮者折脊碎腦,而蟁蝱適足以翱翔?!?晉 郭璞 《客傲》:“夫欣黎黃之音者,不顰蟪蛄之吟;豁云臺(tái)之觀者,必閟帶索之歡?!?唐 王勃 《七夕賦》:“君王廼馭風(fēng)殿而長(zhǎng)懷,俯云臺(tái)而自矯。” 宋 張輯 《洞仙歌·代壽張辰川》詞:“問因何五馬,踏月云臺(tái)。秋色里,卻賞煙霞袖手。”
(2). 漢 宮中高臺(tái)名。 漢光武帝 時(shí),用作召集群臣議事之所,后用以借指朝廷。 南朝 梁 沈約 《為武帝與謝朏敕》:“今方復(fù)引領(lǐng) 云臺(tái) ,虛己 宣室 ?!?唐 高適 《宋中遇劉書記有別》詩:“白身謁明主,待詔登 云臺(tái) ?!?宋 范成大 《寄贈(zèng)泉石使李元直入覲》詩:“諸公上 云臺(tái) ,一葉渺 湘浦 ?!?br />(3). 漢 宮中高臺(tái)名。 漢明帝 時(shí)因追念前世功臣,圖畫 鄧禹 等二十八將于 南宮云臺(tái) ,后用以泛指紀(jì)念功臣名將之所。 唐 杜牧 《少年行》:“捷報(bào) 云臺(tái) 賀,公卿拜壽巵。” 清 洪升 《長(zhǎng)生殿·剿寇》:“擁大將,氣雄哉,合圖畫上 云臺(tái) ?!?br />(4).山名。在 陜西省 華陰縣 境。即 西岳 華山 的北峰。古代隱者和道家多居于此。 唐 李白 《古風(fēng)》之十九:“邀我登 云臺(tái) ,高揖 衛(wèi)叔卿 。” 王琦 注引 慎蒙 《名山記》:“ 云臺(tái)峯 在 太華山 東北。” 清 厲鶚 《嚴(yán)朗屋寫小像為杜子春事索題》詩之二:“ 云臺(tái)峯 頂約驂鸞,杞犬芝童覓最難。”
(5).山名。在 四川省 蒼溪縣 東南,接 閬中縣 界。一名 天柱山 。
(6).山名。在 江蘇省 連云港市 境內(nèi)。原為海中小島,稱 郁洲 , 明 代始與大陸相連。山上有水簾洞遺跡。 李希凡 《云臺(tái)小記》:“ 云臺(tái)山 屹立在 黃海 之濱……所謂‘花果山’者,只是 云臺(tái) 一百多個(gè)山頭中的一陵?!?br />(7).道觀名。 唐 李商隱 《送從翁從東川弘農(nóng)尚書幕》詩:“ 錦里 差隣接, 云臺(tái) 閉寂寥?!?馮浩 箋注:“所謂 云臺(tái)觀 也?!?宋 劉克莊 《水龍吟·己亥自壽》詞之二:“愿 云臺(tái) 任滿,又還因任,賽 汾陽 考?!?/div>
《國(guó)語辭典》:三臺(tái)(三臺(tái))  拼音:sān tái
1.漢時(shí)以尚書為中臺(tái),御史為憲臺(tái),謁者為外臺(tái),總稱為「三臺(tái)」。《后漢書。卷七四上。袁紹傳》:「坐召三臺(tái),專制朝政?!?br />2.古時(shí)天子有靈臺(tái)、時(shí)臺(tái)、囿臺(tái),合稱為「三臺(tái)」。唐。徐堅(jiān)《初學(xué)記。卷二四。臺(tái)第六。敘事》:「天子有三臺(tái),靈臺(tái)以觀天文,時(shí)臺(tái)以觀四時(shí)施化,囿臺(tái)以觀鳥獸魚鱉。」
3.星座名。分上臺(tái)、中臺(tái)、下臺(tái),共六星。各兩星相比而斜上,有如天子至臣民的階級(jí)一樣。參見「泰階」條。
《國(guó)語辭典》:三公  拼音:sān gōng
1.人臣中最高的三個(gè)官位:(1)周代以太師、太傅、太保為三公。《書經(jīng)。周官》:「立太師、太傅、太保,茲惟三公,論道經(jīng)邦,燮理陰陽?!?2)西漢以大司馬、大司徒、大司空為三公。《漢書。卷九九。王莽傳上》:「漢危無嗣,而公定之;四輔之職,三公之任,而公干之?!?3)東漢以太尉、司徒、司空為三公。唐。杜佑《通典。卷十九。職官三公》:「后漢又以太尉、司徒、司空為三公?!挂卜Q為「三司」。
2.星名。即太乙星旁的三星?!稌x書。卷一一。天文志上》:「杓南三星及魁第一星西三星皆曰三公,主宣德化,調(diào)七政,和陰陽之官也?!挂卜Q為「三師」。
《國(guó)語辭典》:臺(tái)閣(臺(tái)閣)  拼音:tái gé
1.漢代尚書的稱呼,后世亦稱中央機(jī)構(gòu)為「臺(tái)閣」?!稑犯娂>砥呷?。雜曲歌辭一三。古辭。焦仲卿妻》:「汝是大家子,仕宦于臺(tái)閣,慎勿為婦死,貴賤情何薄!」《新唐書。卷九六。列傳。杜如晦》:「方為相時(shí),天下新定,臺(tái)閣制度,憲物容典,率二人討裁?!?br />2.臺(tái)榭樓閣等高大的建筑。唐。羅鄴 舊侯家詩:「臺(tái)閣層層倚半空,繞軒澄碧御溝通?!?/div>
《國(guó)語辭典》:靈臺(tái)(靈臺(tái))  拼音:líng tái
1.心靈。《莊子。庚桑楚》:「不可內(nèi)于靈臺(tái)。靈臺(tái)者,有持而不知其所持,而不可持者也?!箷x。郭象。注:「靈臺(tái)者,心也?!?br />2.古代天子觀察天文氣象的臺(tái)子?!逗鬂h書。卷三。肅宗孝章帝紀(jì)》:「禮畢,登靈臺(tái),望云物。大赦天下?!挂沧鳌嘎杜_(tái)」。
3.《詩經(jīng)。大雅》的篇名。共五章。根據(jù)〈詩序〉:「靈臺(tái),民始附也?!够蛞詾槊牢耐跤螛分?。首章二句為:「經(jīng)始靈臺(tái),經(jīng)之營(yíng)之?!?/div>
《國(guó)語辭典》:燕臺(tái)(燕臺(tái))  拼音:yān tái
地名。燕昭王所筑的黃金臺(tái)。
《漢語大詞典》:臺(tái)下(臺(tái)下)
(1).臺(tái)榭的下面。春秋·文公十八年:“丁丑,公薨于臺(tái)下?!?span id="0w6ckbi" class="book">《韓詩外傳》卷二:“ 顏淵 侍坐, 魯定公 于臺(tái), 東野畢 御馬于臺(tái)下?!?br />(2).古時(shí)對(duì)人的尊稱。《水滸后傳》第七回:“ 郭京 鞠躬答道:‘臺(tái)下世胄英才,神仙骨相,趨謁旌旄,足慰平生?!?br />(3).謂政治舞臺(tái)之下,即不執(zhí)政地位。 毛澤東 《關(guān)于正確處理人民內(nèi)部矛盾的問題》一:“他們要求實(shí)行西方的兩黨制,這一黨在臺(tái)上,那一黨在臺(tái)下。”
《漢語大詞典》:中臺(tái)(中臺(tái))
(1).內(nèi)臺(tái)。古代天子會(huì)諸侯時(shí),為諸侯所設(shè)的臺(tái)。分內(nèi)外臺(tái),內(nèi)臺(tái)比外臺(tái)尊貴。逸周書·王會(huì):“中臺(tái)之外,其左泰士,臺(tái)右彌士?!?朱右曾 校釋:“中臺(tái)即內(nèi)臺(tái),其外則下等也。”
(2).即尚書省。 秦 漢 時(shí)尚書稱中臺(tái),謁者稱外臺(tái),御史稱憲臺(tái),合稱三臺(tái)。 魏 晉 宋 齊 并稱尚書臺(tái), 梁 陳 后魏 北齊 隋 則稱尚書省。 唐 時(shí)曾更名中臺(tái),后又改為尚書省。參閱《初學(xué)記·尚書令》。《三國(guó)志·吳志·諸葛恪傳》:“故遣中臺(tái)近官迎致犒賜,以旌茂功,以慰劬勞?!?唐 韓愈 《贈(zèng)刑部馬侍郎》詩:“紅旗照海壓南荒,徵入中臺(tái)作侍郎?!?宋 蘇舜卿 《杜公讓官表》:“尋被峻命,入官中臺(tái)?!?br />(3).舊時(shí)演戲,例由次要演員先演開場(chǎng)戲,而后才由主要演員演出正本戲,稱為中臺(tái)。紅樓夢(mèng)第七一回:“直到歇了中臺(tái), 賈母 方進(jìn)來歇息。”
(1).星名。晉書·天文志上:“西近文昌二星,曰上臺(tái)……次二星,曰中臺(tái)。” 唐 白居易 《司徒令公分守東洛移鎮(zhèn)北都云云寄獻(xiàn)以抒下情》詩:“天上中臺(tái)正,人間一品高?!痹敗?三臺(tái) ”。
(2). 漢 代以來,以三臺(tái)當(dāng)三公之位,中臺(tái)比司徒或司空,后遂成為司徒或司空的代稱。后漢書·郎顗傳:“白虹貫日,以甲乙見者,則譴在中臺(tái)……宜黜司徒,以應(yīng)天意?!?南朝 陳 徐陵 《司空韋昭達(dá)墓志銘》:“屬上將之韜光,逢中臺(tái)之掩曜?!?唐 王維 《故太子太師徐公挽歌》:“久踐中臺(tái)座,終登上將壇?!?元 李直夫 《虎頭牌》第四折:“又不是相府中臺(tái),御史西臺(tái),打的你肉綻也那皮開?!?/div>
《國(guó)語辭典》:三臺(tái)(三臺(tái))  拼音:sān tái
1.漢時(shí)以尚書為中臺(tái),御史為憲臺(tái),謁者為外臺(tái),總稱為「三臺(tái)」?!逗鬂h書。卷七四上。袁紹傳》:「坐召三臺(tái),專制朝政。」
2.古時(shí)天子有靈臺(tái)、時(shí)臺(tái)、囿臺(tái),合稱為「三臺(tái)」。唐。徐堅(jiān)《初學(xué)記。卷二四。臺(tái)第六。敘事》:「天子有三臺(tái),靈臺(tái)以觀天文,時(shí)臺(tái)以觀四時(shí)施化,囿臺(tái)以觀鳥獸魚鱉。」
3.星座名。分上臺(tái)、中臺(tái)、下臺(tái),共六星。各兩星相比而斜上,有如天子至臣民的階級(jí)一樣。參見「泰階」條。
《國(guó)語辭典》:蘭臺(tái)(蘭臺(tái))  拼音:lán tái
1.漢代宮中藏書的地方。西漢以御史中丞掌管,東漢置蘭臺(tái)令史,典校圖籍,治理文書。唐代為秘書省的別稱,掌圖書秘籍?!逗鬂h書。卷四○。班彪傳上》:「顯宗甚奇之,召詣校書部,除蘭臺(tái)令史,與前睢陽令陳宗、長(zhǎng)陵令尹敏、司隸從事孟異共成世祖本紀(jì)?!固?。白居易 秘書省中憶舊山詩:「猶喜蘭臺(tái)非傲吏,歸時(shí)應(yīng)免動(dòng)移文?!挂卜Q為「蘭省」。
2.術(shù)數(shù)用語。相術(shù)家稱人的鼻翼為「蘭臺(tái)」。
3.地名。位于湖北省鐘祥縣東。
《國(guó)語辭典》:亭臺(tái)(亭臺(tái))  拼音:tíng tái
涼亭、亭子。《儒林外史》第四○回:「竹樹交加,亭臺(tái)軒敞,一個(gè)極寬的金魚池,池子旁邊,都是朱紅欄桿?!?/div>
《國(guó)語辭典》:上臺(tái)(上臺(tái))  拼音:shàng tái
1.上司。唐。白居易 病中辱張常侍題集賢院詩因以繼和詩:「騎省通中掖,龍樓隔上臺(tái)。」《儒林外史》第四三回:「我們將此事敘一個(gè)簡(jiǎn)明的稟帖,稟明上臺(tái),看上臺(tái)如何批下來,我們遵照辦理就是了?!?br />2.登上舞臺(tái)或講臺(tái)?!都t樓夢(mèng)》第五四回:「文官等聽了出來,忙去扮演上臺(tái)?!?br />3.比喻出任官職或掌權(quán)。如:「從他平常的行止看來,一旦上臺(tái)后定有一番作為?!?/div>
《國(guó)語辭典》:上臺(tái)(上檯)  拼音:shàng tái
舊俗嫁女陪送妝奩,用兩人肩挑一臺(tái),稱為「上臺(tái)」。
《國(guó)語辭典》:陽臺(tái)(陽臺(tái))  拼音:yáng tái
1.樓房的平臺(tái)。有欄桿,可在此曬衣物,或登眺、乘涼。
2.語出《文選。宋玉。高唐賦序》:「旦為朝云,暮為行雨,朝朝暮暮,陽臺(tái)之下。」為男女合歡的處所。元。鄭光祖《倩女離魂》第二折:「人去陽臺(tái),云歸楚峽?!埂读凝S志異。卷四。狐諧》:「既不賜見,我輩留宿,宜勿去,阻其陽臺(tái)?!挂卜Q為「巫山」。
3.山名。在湖北省漢川縣南。一說在四川省巫山縣境。
《漢語大詞典》:王屋
(1).王者所居之屋。史記·周本紀(jì):“﹝ 武王 ﹞既渡,有火自上復(fù)于下,至于王屋,流為烏,其色赤,其聲魄云?!?裴駰 集解引 馬融 曰:“王屋,王所居屋?!?br />(2).山名。在 山西省 陽城 、 垣曲 兩縣之間。山有三重,其狀如屋,故名。書·禹貢:“ 厎柱 、 析城 ,至于 王屋 ?!?唐 盧照鄰 《鄭太子碑銘》:“左右原野,表里山河。 析城 、 王屋 , 汾川 帝歌?!?清 孔廣森 《轉(zhuǎn)連珠》之二:“然而 太形 王屋 , 愚公 之山或移?!?br />(3).相傳 黃帝 曾訪道于 王屋山 ,故以泛指修道之山。 唐 王維 《送張道士歸山》詩:“先生何處去? 王屋 訪 茅君 ?!?清 宋琬 《祭沉少參岫陽》詩:“言將歸 王屋 ,終老營(yíng)菟裘。”
《國(guó)語辭典》:玉臺(tái)(玉臺(tái))  拼音:yù tái
1.原為漢朝時(shí)所建的臺(tái)名,后泛稱宮廷中的樓臺(tái)。三國(guó)魏。曹植冬至獻(xiàn)履襪頌表〉:「并獻(xiàn)文履七??,襪百副,茅茨之陋,不足以入金門,登玉臺(tái)也?!?br />2.傳說中天帝居住的地方?!冻o。王逸。九思。傷時(shí)》:「緣天梯兮北上,登太一兮玉臺(tái)。」《漢書。卷二二。禮樂志》:「天馬徠,龍之媒,游閶闔,觀玉臺(tái)」。
3.鏡臺(tái)的美稱。宋。史達(dá)祖 風(fēng)流子。紅樓橫落日詞:「記窗眼遞香,玉臺(tái)妝罷,馬蹄敲月,沙路人歸?!埂读凝S志異。卷九。天宮》:「含顰玉臺(tái)之前,凝眸寶幄之內(nèi)?!?br />4.玉鏡臺(tái)的簡(jiǎn)稱。參見「玉鏡臺(tái)」條。清。項(xiàng)廷紀(jì)〈臨江仙。亂紅窣地春無主〉詞:「玉臺(tái)金屋,空逐彩云飛?!?br />5.玉臺(tái)體的簡(jiǎn)稱。參見「玉臺(tái)體」條。
《國(guó)語辭典》:玉鏡臺(tái)(玉鏡臺(tái))  拼音:yù jìng tái
1.玉制的鏡臺(tái)。唐。楊烱〈梅花落〉詩:「泣對(duì)銅鉤障,愁看玉鏡臺(tái)?!?br />2.晉溫嶠北征劉聰,得玉鏡臺(tái),用以聘從姑劉氏之女的故事。見南朝宋。劉義慶《世說新語。假譎》。后比喻迎娶美女的聘禮。《群音類選。官腔類。卷七。犀佩記。勢(shì)逼改嫁》:「好將聘物早持歸,自有溫郎玉鏡臺(tái)?!?/div>
《國(guó)語辭典》:玉臺(tái)體(玉臺(tái)體)  拼音:yù tái tǐ
南朝陳徐陵編有玉臺(tái)新詠一書,內(nèi)容多纖巧艷麗之作,故后世稱纖麗之詩為「玉臺(tái)體」。簡(jiǎn)稱為「玉臺(tái)」。
《國(guó)語辭典》:臺(tái)榭(臺(tái)榭)  拼音:tái xiè
臺(tái),方形且高的建筑物。榭,臺(tái)上有屋。臺(tái)榭,亭臺(tái)樓榭?!稌?jīng)。泰誓上》:「惟宮室臺(tái)榭,陂池侈服,以殘害于爾萬姓?!?/div>